Toetsen in Moodle
Je vragenpool effectief inrichten en inzetten voor veelzijdig toetsen
30 december, 2019 in
Toetsen in Moodle
OpenEdu, Joost Elshoff
| Nog geen reacties

Als docent, trainer, of onderwijsontwikkelaar wil je met enige regelmaat in beeld brengen hoe het met je lerenden gaat. Soms kies je ervoor dat met een toets- of meetmoment op papier te doen of een gesprek met je lerenden te voeren, maar steeds vaker zien we dat de online leeromgeving hiervoor wordt ingezet. 

In dit artikel gaan we niet zozeer in op de didactiek van het toetsen zelf, maar wel hoe je de leeromgeving Moodle kunt inrichten en inzetten om gepaste toetsmomenten in je onderwijs in te passen.

Waarom online toetsen in Moodle?

Voor je begint met je leeromgeving inrichten, is het belangrijk te weten waarom je Moodle zou inzetten voor jouw toetsmomenten.

Veelzijdig

De activiteitenmodule Test, waarmee je doorgaans je toetsen ontwikkelt en inzet, beschikt over verschillende varianten om praktisch iedere soort toets mee te maken. Of je nu een eenmalige toets met een summatief karakter ontwikkelt, een oefening die je lerenden kunnen herhalen of een diagnostische niveaubepaling: met Test kun je hem bouwen. 

Feedback

Met de module Test kun je niet alleen op toets- maar ook op vraagniveau gedetailleerde feedback geven aan je lerenden. Daarbij kun je zelf beslissen of je bijvoorbeeld alleen juist/onjuist wilt aangeven, of dat je ook meer inhoudelijke terugkoppeling wilt geven bij de gekozen antwoorden.

Analyseren

Bovendien beschikt de module Test over de benodigde middelen om de resultaten te analyseren, zodat je goed geïnformeerde beslissingen kunt nemen over het verdere traject. De verschillende rapporten bieden je bijvoorbeeld eenvoudig een overzicht van de door je lerenden gegeven antwoorden en of ze (gedeeltelijk) juist of onjuist waren. Ook is er een uitgebreide statistische analyse van iedere toets met de module Test beschikbaar, zodat je inzicht kunt verkrijgen in de validiteit ervan. In de statistische analyse krijg je een beeld van onder meer de gokfactor, de kurtosis en scheefheid van verdeling van de gegeven antwoorden.

Al met al verzamelt Moodle via de module Test een hoop gegevens, zodat je als docent vlot een beeld kunt vormen van de voortgang van je lerenden. 

Aan de slag

Als je eenmaal besloten hebt te gaan toetsen in Moodle, is de volgende stap het ontwerpen en bouwen van de vragenpool, de itembank met vragen die je in iedere toets wilt kunnen gebruiken. 

Deze vragenpool kun je als docent op twee niveaus opzetten: op cursus- en activiteitsniveau. Doorgaans is dat meer dan voldoende wanneer iedere docent zijn of haar eigen itembank moet kunnen gebruiken, en het delen of uitwisselen van vraagitems binnen een vaksectie niet van toepassing is.

De praktijk in de meeste onderwijsorganisaties wijst echter uit dat het vaker wel dan niet praktisch is binnen vaksecties samen te werken aan het bouwen en onderhouden van een itembank. Dat komt in ieder geval de kwaliteit van de vragen in toetsen ten goede, en kan daarnaast zorgen voor een verbeterde uitwisseling van kennis tussen onderwijsprofessionals. 

Wanneer je er binnen je onderwijsorganisatie voor kiest samen te werken in een gezamenlijke itembank, zul je deze moeten gaan bouwen in een context die voor alle collega’s bereikbaar is: op site- of categorieniveau. 

Bedenk hierbij wel dat je docenten hiervoor de extra rol Vragenpoolgebruiker moeten hebben, omdat ze anders geen toegang hebben tot de vragen die je op site- of categorieniveau hebt gemaakt.

De rol Vragenpoolgebruiker maken

Je itembank structureren

Je weet inmiddels op welk niveau in je Moodle leeromgeving je je itembank wilt ontwikkelen: in je cursus, in een van de bovenliggende categorieën of op siteniveau. De volgende stap is je itembank structureren. Daarvoor heb je in Moodle de mogelijkheid om vraagcategorieën toe te voegen, eigenlijk een soort mapjes van vragen die om welke reden dan ook bij elkaar horen.

Categorieën in de vragenpool

Het is zinvol nu al na te denken over de vraagcategorieën, zodat je op de langere termijn over een overzichtelijk georganiseerde itembank beschikt. Je kunt dan bijvoorbeeld gemakkelijk sets vragen selecteren om gericht of willekeurig toe te voegen aan je toetsen.  

Vragen maken en metadateren

Na het opzetten van de structuur van je itembank kun je beginnen met het maken van vragen. Daarvoor beschik je standaard in iedere Moodle-leeromgeving al over meer dan 10 verschillende vraagtypes waaronder meerkeuze, kort antwoord, waar/niet waar, matching, open vraag, numeriek en verschillende berekende vragen. 

Je kunt de vragen één voor één maken, direct in de leeromgeving, met behulp van het formulier dat je daarbij tot je beschikking hebt. Het voordeel hiervan is dat je je vraag tussentijds kunt opslaan, bekijken en uitproberen. Je hebt dan alvast een beeld van de werking van de vraag voordat je hem aan een toets toevoegt.

Ook kun je in één keer een groter aantal vragen importeren, wanneer je deze bijvoorbeeld met een teksteditor zoals Kladblok of in Word (met een extra plugin) hebt gemaakt. Dit kan interessant zijn als je een hoop vragen wilt toevoegen aan je itembank. Het nadeel hiervan is echter dat niet alle standaard vraagtypes hiervoor geschikt zijn en dat je de vragen tussentijds niet kunt testen. Pas nadat je je vragen hebt geïmporteerd, kun je ze bekijken.

Meer lezen over vragen importeren

Je kunt je vragen tijdens het bouwproces al voorzien van tags om ze mee te metadateren. Deze tags zorgen ervoor dat je ook sets vragen kunt samenstellen op basis van andere criteria dan ‘bevindt zich in een bepaalde categorie’.

Filteren op tags in de vragenpool

Deze tags kunnen in een latere fase van je ontwikkelproces ook van pas komen: wanneer je je vragenbank tussentijds gaat evalueren en herzien, kun je vragen gemakkelijk filteren op basis van toegevoegde tags zoals ‘Herzien’, ‘Aanpassen’ of ‘Niet gebruiken’.

Vanaf Moodle 3.8 worden de tags ook achter iedere vraag weergegeven, zodat je ook in de vragenpool meteen kunt zien welke vraag welke tags heeft.

Meer lezen over tags in de vragenpool


Van vragenpool naar toets

Heb je eenmaal je vragenpool gestructureerd en gevuld met de benodigde vragen, dan kun je nu de toetsen bouwen en toevoegen zoals jij ze wilt inzetten. 

Maak voor je begint wel een goed ontwerp, waarin je onder meer rekening houdt met de randvoorwaarden voor je toets:

  • Is de toets diagnostisch, formatief of summatief van aard?

  • Gaat het om een oefening of herhaling?

  • Hoe navigeren je lerenden door de toets?

  • Hoeveel pogingen krijgen je lerenden voor de toets?

  • Is de toets altijd of beperkt beschikbaar?

  • Op welke manier krijgen je lerenden feedback per vraag, direct of uitgesteld?

  • Welke informatie over de voortgang in de toets geef ik mijn lerenden tijdens en na de toets?

  • Kunnen je lerenden de toets overal en met ieder device doen, of is een meer strikte toetsomgeving (Safe Exam Browser) vereist?

  • Welke feedback geef je je lerenden na afloop van de toets?

Wanneer je op voorhand een beeld hebt van de toetssituatie, wordt het gemakkelijker de activiteitenmodule Test op de juiste manier in te stellen. Pas als je de randvoorwaarden hebt ingesteld, kun je verder met het toevoegen van vragen vanuit je vragenpool. Daarvoor heb je drie mogelijkheden:

  • direct een nieuwe vraag maken (bewaar de vraag direct in de juiste categorie en met de juiste metadata tags)

  • een vraag of set vragen selecteren uit de vragenpool

  • een aantal willekeurige vragen toevoegen op basis van geselecteerde criteria (categorie, tag of set tags)

Nadat je je vragen hebt toegevoegd, kun je de volgorde nog aanpassen, het aantal punten per vraag aanpassen en de vragen over verschillende pagina's verdelen. 

Je toets is nu helemaal klaar om ingezet te worden zoals je hem hebt ontworpen. Het is dan nog wel verstandig de toets te testen, bijvoorbeeld met een testgebruiker in de rol Leerling. Je kunt dan de hele toets nog een keer doorlopen, om onverwachte situaties voor te zijn.

In een volgende bijdrage gaan we dieper in op de manieren waarop je de gegevens uit een toets binnen Moodle kunt gebruiken om te analyseren en beslissingen te nemen.

Deel deze post
Aanmelden om een reactie achter te laten